Święta to czas, kiedy otaczamy się rodziną i przyjaciółmi, spędzamy wspólnie chwile, obdarowujemy się prezentami i, co najważniejsze, dzielimy się emocjami. To właśnie te emocje – radość, wdzięczność, miłość – sprawiają, że święta są wyjątkowe. Ale czy musimy czekać na te kilka dni w roku, aby otworzyć się przed bliskimi? Dlaczego nie uczynić dzielenia się emocjami codzienną praktyką?
Dlaczego emocje są tak ważne?
Emocje definiują każdego z nas, budują relacje, a także motywują nas do działania. Bez nich bylibyśmy wszyscy tacy sami, bez większego celu w życiu, bo przecież po co cokolwiek robić jeżeli nic to nie zmieni i nie poczujemy się ani lepiej ani gorzej.
Niestety, wiele osób nie wie jak radzić sobie ze swoimi emocjami, przez co często je tłumią. Takie postępowanie może mieć poważne konsekwencje zarówno dla zdrowia fizycznego, jak i psychicznego. Na przykład, kiedy czyjeś zachowanie mocno nas irytuje, zamiast otwarcie o tym porozmawiać, dusimy w sobie złość, która z czasem się kumuluje. Jeśli nie podejmiemy żadnych działań, możemy poczuć się przytłoczeni, zestresowani i bezsilni. Długotrwałe tłumienie negatywnych emocji może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, takich jak choroby serca, otyłość, zaburzenia trawienne oraz depresja. Dlatego tak ważne jest, by mieć bliskie osoby, z którymi można dzielić się swoimi uczuciami i emocjami.
Na co dzień często zapominamy, aby naprawdę zainteresować się tym, jak czują się inni. Zwykle zadajemy ogólne pytania, takie jak „Co tam?” czy „Jak ci minął dzień?”, na które spodziewamy się usłyszeć standardowe odpowiedzi w stylu „Dobrze” lub „W porządku”. Wydaje nam się, że spełniliśmy swój obowiązek, ale czy rzeczywiście o to chodzi?
Prawdziwa rozmowa polega na tym, by dowiedzieć się, co tak naprawdę dzieje się w życiu drugiej osoby. Czy coś ją trapi, co sprawia, że jest szczęśliwa lub smutna? Jakie emocje jej towarzyszyły, gdy np. dostała dobrą ocenę w szkole? Chodzi o to, by naprawdę zrozumieć, co ktoś czuje i co się u niego dzieje, a nie tylko odhaczyć obowiązek pytania.
Wyobraź sobie sytuację, w której dziecko podchodzi do ciebie i mówi, że dostało jedynkę. Często rodzic reaguje wtedy złością, krzykiem lub szybko stwierdza, że przecież można to poprawić, i na tym kończy rozmowę. Dla rodzica jedynka może wydawać się błahą sprawą, ale czy zastanawiamy się nad tym, co czuje dziecko?
Dla dziecka taka ocena może być źródłem ogromnego stresu, smutku lub poczucia porażki. Może uczyło się długo i ciężko, a mimo to nie osiągnęło oczekiwanego wyniku, co je bardzo martwi. Jeśli rodzic zignoruje te emocje, dziecko zostaje z nimi samo, nie potrafiąc sobie poradzić. Warto więc zamiast szybkiego osądu zapytać o więcej szczegółów: Jak się czuło podczas sprawdzianu? Co sprawiło, że wynik jest taki, a nie inny? Wspierając dziecko w rozmowie o emocjach, pokazujemy mu, że jest ważne i że jego uczucia mają znaczenie.
Dzielenie się emocjami dotyczy też par. Jest to kluczowy element budowania głębokiej, trwałej relacji. Każdy z nas ma swoje unikalne doświadczenia, nawyki i sposoby wyrażania uczuć, wynikające z innego wychowania. Co więcej, nasze wyobrażenia o szczęśliwym związku często się różnią. Zdarza się też że nie rozumiemy zachowania drugiej osoby. Przykładowo dla jednej osoby potrzeba samotności i chwila ciszy mogą być naturalnym sposobem na odzyskanie równowagi, podczas gdy dla drugiej może to oznaczać sygnał, że coś jest nie tak lub że partner jest zły. Właśnie dlatego otwarta rozmowa i dzielenie się emocjami są kluczowe – pozwalają zrozumieć wzajemne potrzeby, uniknąć nieporozumień i budować relację opartą na zaufaniu i zrozumieniu.
Jak pytać aby się coś dowiedzieć?
Przede wszystkim zadawaj otwarte pytania, a nie takie na które druga osoba odpowie ci jednym słowem.
Dopytuj o szczegóły, ponieważ często odpowiedzi drugiej osoby są ogólne i możemy nie dowiedzieć się z nich co tak naprawdę się wydarzyło.
Nie przerywaj drugiej osobie gdy mówi i nie oceniaj jej. Chodzi o to żeby ta osoba czuła się komfortowo podczas rozmowy.
Pytaj nie tylko o konkretne wydarzenia, ale też o emocje jakie towarzyszyły podczas nich.
Jeżeli ktoś nie chce odpowiedzieć na któreś z pytań to nie naciskaj.
Jakie pytania zadawać?
Jesteśmy przyzwyczajeni do zadawania ogólnych pytań dlatego na początku może nam być ciężko wymyślić bardziej szczegółowe pytania. Oto kilka z nich:
Co było dzisiaj najciekawsze w szkole/pracy?
Co nowego się dziś dowiedziałeś?
Czy jest coś, co cię dzisiaj szczególnie ucieszyło lub zasmuciło?
Czy napotkałeś dzisiaj jakieś wyzwania?
Czy pomogłeś dzisiaj komuś? Jak się z tym czułeś?
Gdy otrzymamy jednak odpowiedź składającą się z jednego słowa, warto zadać dodatkowe pytania dopytujące takie jak:
Jak się czułeś w tej sytuacji?
Co było najtrudniejsze w tej sytuacji?
Czy wcześniej zdarzyło ci się coś podobnego?
Dlaczego to było dla ciebie takie ważne?
Mamy nadzieje że teraz widzisz jak ważne jest zadawanie dobrych pytań i dzielenie się emocjami z bliskimi. Dzielenie się emocjami nie musi być zarezerwowane tylko na święta. To codzienna praktyka, która wzmacnia relacje, poprawia zdrowie psychiczne i pomaga radzić sobie z trudnościami. Otwartość emocjonalna w rodzinie i wśród przyjaciół buduje trwałe więzi. Zacznijmy już dziś – mówmy o swoich uczuciach i słuchajmy siebie nawzajem.